نشست علمی تخصصی «اربعین و همگرایی اسلامی» با حضورحجت الاسلام دکتر مبلغی در روز دوشنبه 17 مهر 1395 برگزار گردید. حجت الاسلام و المسلمین مبلغی در این نشست اربعین و همگرایی اسلامی را از مهم‌ترین موضوعاتی برشمردند که لازم است به صورت جدی در دستور کار اندیشمندان و پژوهشگران حوزه و دانشگاه و مراکز و مؤسسات پژوهشی اسلامی و صدا و سیما قرار گیرد و ابعاد مختلف آن مورد تحقیق و پژوهش قرار گرفته و نظریه‌پردازی گردد.
ایشان اظهار نمودند در سالهای اخیر اربعین به عنوان یک قدرت توانمند و اساسی و یک مانور قدرتمند بزرگ و پر ابعاد ظهور پیدا کرده است و همگرایی نیز از اساسی‌ترین پروژه‌های قرآنی محسوب میگردد و باید ارتباط بین این دو تحلیل و نظریه‌پردازی گردد.
وی رابطه بین اربعین و همگرایی اسلامی را در 3 زمینه و محور رابطه گفتمانی، رابطه اخلاقی و رابطه تاریخی قابل تحلیل دانستند و اشاره کردند که هر 3 محور به صورت جداگانه و در ارتباط با هم قابل بحث می‌باشند.
ایشان گفتمان عاشورا یک گفتمان امت‌محور انسانی دانسته و اشاره کردند در عاشورا علاوه بر شیعیان، از اهل سنت و حتی مسیحیان و به تعبیری وجدان آزاد انسانی ظهور و بروز کرد. گفتمان امت محور از اساسی‌ترین بخش‌های عاشورا است و بیانات امام حسین(ع) ،خطابات حضرت، یارگیری حضرت و اهداف نهضت امام حسین(ع) بر امت متمرکز بود و حتی منطقه کربلا را که برگزید از مهم‌ترین مکان‌هایی است که انعکاس امت می‌باشد. بنابراین عاشورا نیاز به یک تحلیل گفتمانی دارد به یک تحلیل گفتمانی عاشورا بدون لحاظ امت، مصالح امت، خدمت به امت و حضور در میان امت، معنا پیدا نمی کند. عاشورا با امت گره خوده است.
دکتر مبلغی اربعین حسینی را یک حرکت اساسی متکاملی و متزاید و رو به پیش عاشورایی دانستند که بایستی اصلی‌ترین گفتمان عاشورا را مطرح کند و بر عهده گیرنده این گفتمان باشد و دراین صورت است که قدرت تعالی و تکاملی اربعین خیلی بیشتر می‌شود و از محور اربعین می‌تواند نگاه‌های به جهان اسلام را اجتماعی سیاسی کرد و یک گفتمان امت‌محور را شکل داد. ماندگاری عاشورا به امت محوری است و بقاء و پویش آن به حفظ امت محوری است و اربعین باید این سمت و سو را پیدا کند. شیعه باید اربعین را معنا دهد و معنا بخشد همانگونه که اهل بیت علیهم السلام در مسیر استقرار بخشیدن به امت بودند.
دکتر مبلغی در ارتباط با محور اخلاق، عاشورا را مشحون از اخلاق دانستند و اظهار داشتند در هیچ جای عالم و در هیچ حرکت تاریخی و در هیچ حادثه با این همه مؤلفه تکان دهنده، اخلاقی که در عاشورا می بینیم وجود ندارد. عاشورا را باید یک حرکت تاریخی اخلاقی نظیر گذشت، ایثار، وجدان پاک، وفای به عهد، نیکوکاری، شهادت به وفاداری دانست. این محتوای اخلاقی باید در اربعین حضور و ظهور یابد و بدون اخلاق نمی‌توان مدعی یک حرکت بزرگ بود و خود را پیرو امام حسین(ع) دانست. اربعین باید مظهر اخلاق، انسجام و اجتماع، وحدت و همگرایی، بذل و بخشش و انسانیت باشد.
حجت الاسلام مبلغی در رابطه با محور تاریخی اظهار داشتند که محورهای گفتمانی و اخلاقی قابل توصیف و تحلیل می‌باشند ولی در اینجا نگاهی داریم که آیا اربعین این گونه بوده است که در جواب گفته می‌شود. آری در اربعین مرزبندی‌ها کنار می‌رود و همه با هم هستند. در هیچ جا یک اخلاق اجتماعی به مثابه اربعین وجود ندارد. اربعین همه‌اش بر اساس ایثار و نگاه خوب و زیبا به یکدیگر است.
دکتر مبلغی با اشاره به محورهای مورد بحث اظهار کردند: اربعین بایستی از یک طرف به گفتمان امت محور عاشورایی و از سوی دیگر به مجموعه‌های عظیم اخلاقی مجهز گردد به گونه‌ای که همه جهانیان احساس اخلاق و قدرت و انسانیت داشته باشند و همه احساس کنند اربعین پیام انسانی و وحدت امت را سر می‌دهد. اربعین باید پیام عدل سر دهد و پیام نفی ظلم را سر دهد و اتحاد میان امت را سر دهد. همه باید بکوشیم تا این بخش های استخراج ناشده و فعال نشده اربعین را برای هرچه عاشورایی شدن و به ویژه بر محور اخلاق و گفتمان امت محور متمرکز کنند.