به گزارش پایگاه اطلاع رسانی حج، کنگره بین‌المللی ام المومنین حضرت خدیجه بانوی اول اسلام امروز چهارشنبه اول اردیبهشت ماه در آستانه سالروز وفات آن حضرت از سوی کمیته فرهنگی و آموزشی اربعین برگزار شد.
در ابتدای این کنگره پیام آیت‌الله العظمی جوادی آملی در خصوص مقام و منزلت حضرت خدیجه (س) منتشر شد. در این پیام آمده است: حضرت خدیجه(س)، پیش از بعثت خدا را موحدانه عبادت کرده و به نبوت عامه و انبیای ابراهیمی معتقد بوده است. آن حضرت عالمه، زاهده، محققه و موحد بودند.
وی با تاکید بر اینکه حضرت خدیجه(س) از انبیای ابراهیمی اندوخت و آموخت، اظهار داشت: بین دلالان علم با متکلم، مفسر و فقه تفاوت است؛ حضرت خدیجه در عصر دلالی، محقق بود و پیش از بعثت، خدا را موحدانه عبادت می کرد.
آیت‌الله جوادی آملی با تاکید بر اینکه ما فرزند حضرت خدیجه(س) هستیم، گفت: آیا سزاوار نیست شخصیت حضرت خدیجه(س) را معرفی کنیم؟ آیا نباید ما دنباله‌رو راه مادرمان باشیم و از ایشان تبعیت کنیم؟ آیا وقت آن نیست مانند ام المومنین ربا را کنار بگذاریم؟
این مرجع تقلید با بیان اینکه کافر فاقد برهان است، ابراز داشت: جاهلیت دارای فرهنگ تقلید و دلالی بود، اما در این فضا، حضرت خدیجه بانویی موحده و عالمه بود و ما فخر می‌کنیم که چنین مادری داریم و دوازده معصوم از ایشان است.
خط بطلان حضرت خدیجه (س) بر ربا
آیت‌الله جوادی آملی بیان کرد: در دوران جاهلیت که ربا پیمان رسمی و دامن فروشی یک تجارت رسمی بود، حضرت خدیجه(س) بر هر دو خط بطلان کشید. درحالی که با ربا می‌توانست پادشاهی کند. ایشان ربا را تحریم کرده و اقتصاد را عوض کرد. تبدیل فرهنگ جاهلیت به فرهنگ عقلانی، تحریم مراکز فساد مجازی و حقیقی، و تعویض اقتصاد ربوی به اقتصاد اسلامی هم وظیفه ماست. ما باید راه مادرمان را برویم، تنها زیارت کافی نیست باید راه ایشان را برویم.
هیچ کمالی در اسلام مشروط به جنسیت نیست
وی ادامه داد: هیچ کمالی در اسلام مشروط به جنسیت نیست، پشتوانه رسالت ولایت است و ولایتی که پشتوانه رسالت است مشروط به جنسیت نیست. علم امام نامحدود است به این خاطر که متصل به ذات اقدس الهی است و مرتبط به نامحدود هستند در حالی که خودشان محدود هستند. این خطا بردار نیست و در چنین فضایی حضرت خدیجه(س) این راه را طی کرده است. آنچه که کمال است فقاهت است نه مرجعیت.
وی اظهار داشت: چرا به همچین بانویی اقتدا نمی‌کنیم؟ ما شناسنامه داریم و حضرت خدیجه مادر ماست. چرا ما راه مادرمان را پیش نمی‌گیریم؟ چرا غرق فساد و ربا شده‌ایم؟ حضرت خدیجه(س) ام المومنین فرهنگی و فقهی و عفافی و اجتماعی و اقتصادی است.
حجت‌الاسلام سید عبدالفتاح نواب، نماینده ولی فقیه در امور حج و زیارت نیز طی سخنانی، گفت: طبق اخبار شیعه و اهل سنت حضرت خدیجه هم ثروت زیاد و هم دانش و فهم ویژه‌ای داشت و وقتی پیامبر را شناخت خودش از یتیم عبدالله خواستگاری کرد و صندوقچه اسنادش را شب اول ازدواج به پیامبر تقدیم کرد. پیامبر هم در مورد حضرت خدیجه کم نگذاشتند گاهی گوسفندی ذبح می‌کردند و برای دوستان خدیجه می‌فرستادند طوری که سایر بانوان گلایه کردند که خدا بهتر از خدیجه به شما داده که پیامبر فرمودند نه هرگز خدا بهتر از خدیجه به من نداده است. او زمانی به من ایمان آورد که همه از من دور می‌شدند و تمام اموالش را در اخیار من گذاشت او با یتیم عبدالله ازدواج کرد و ام المومنین شد نه اینکه با پیامبر ازدواج کند و ام المومنین شود.
حجت‌الاسلام ناصر رفیعی سخنران دیگر بخش عمومی کنگره بین‌المللی حضرت خدیجه(س) بود که به بیان ویژگی‌های آن حضرت پرداخت و گفت: اوصاف و ویژگی‌هایی که افراد دارند دو نوع است؛ گاهی برخی کمالات ذاتی و غیر اختیاری است اما برخی اوصاف و کمالات اکتسابی است. زیبایی به عنوان یک صفت اختیاری نیست اما علم، ایمان و تقوا کمالات اکتسابی است که باید به دنبال آنها رفت و آنها را به دست آورد.
وی ادامه داد: در خصوص کمالات ذاتی و غیر اختیاری روایت شده سه ویژگی است که اگر خدا به کسی بدهد او کامل است؛ عقل، جمال و فصاحت. حضرت خدیجه نیز ویژگی‌های ذاتی داشتند مثلا نقل شده زیباترین زن زمان خودشان بودند. این یک صفت غیر اختیاری است. از کامل‌ترین زنان عصر خودشان از نظر عقل و خرد بودند و از کسانی بودند که از نظر رأی و تصمیم گیری تمام‌ترین بودند. اینها صفات ذاتی و غیر اختیاری است.
حجت‌الاسلام رفیعی در خصوص صفات اکتسابی حضرت خدیجه، گفت: صفات اکتسابی دو قسم است برخی صفت‌ها اکتسابی است اما یک فرد بیشتر آن را ندارد یعنی اگر کسی آن صفت را به دست آورد فرد دوم دیگر نمی‌تواند مانند او باشد. مثلاً دست یافتن به رتبه اول کنکور یا نفر اول شدن در مسابقه. در این بخش هم وقتی زندگی حضرت خدیجه را بررسی می‌کنیم ایشان اولین‌هایی دارند که هیچ کس ندارد.
اولین‌هایی که فقط حضرت خدیجه(س) دارند
وی ادامه داد: حضرت خدیجه اول همسر پیامبر هستند. اول کسی است که بیشترین زندگی را با پیامبر یعنی 25 سال زندگی را داشته است. اولین زنی است که به پیامبر ایمان آورده. اول حامی پیامبر در میان زنان بود. اول ایثارگر است که تمام اموالش را در اختیار پیامبر قرار داد. لذا جایگاهی که حضرت خدیجه دارد هیچکدام از زنان پیامبر ندارند. همسران دیگر پیامبر بعد از بعثت و در شرایطی که مشکلات کاهش پیدا کرده بود به همسری پیامبر درآمدند اما حضرت خدیجه 15 سال قبل از بعثت به همسری پیامبر درآمد.
خدیجه (س) مصداق وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ، أُولئِک الْمُقَرَّبُونَ
حجت‌الاسلام رفیعی این مسئله را نیز متذکر شد که فردی که همسر خدیجه شده پیامبر نیست بلکه جوانی است 25 ساله که یتیم بزرگ شده، اموالی هم ندارد حتی خانه ندارد و در خانه ابوطالب زندگی می‌کرده است. بر این اساس آیا خدیجه مصداق « وَالسَّابِقُونَ السَّابِقُونَ، أُولئِک الْمُقَرَّبُونَ» نیست؟ مگر قرآن نمی‌گوید کسانی که قبل از فتح مکه جهاد و انفاق کردند با کسانی که بعد از فتح مکه انفاق و جهاد کردند مساوی نیستند. کسی که قبل از اسلام پیامبر را تکریم کرده آیا با کسی که بعد از اسلام و بعد از اینکه پیامبر رئیس حکومت شده به همسری او درآمده برابر نیست.
وی ادامه داد: حضرت قبل از اسلام در جامعه جاهلیت زندگی می‌کنند. قرآن چهار بار کلمه جاهلیت را به کار برده و به چهار ویژگی جاهلیت اشاره کرده است که شامل تعصباتی که در جاهلیت بود، تبرج جاهلیت یعنی عدم حاکمیت عفت بر جامعه، «حکم» جاهلیت یعنی احکامی که در جاهلیت بود و گمان جاهلیت بود. در چنین جامعه‌ای که مردم گله‌وار به دنبال بت پرستی می‌روند و ارزش‌های اخلاقی را پشت سر می‌گذارند این زن موحد بوده و به فساد جامعه آلوده نبوده است.
حجت‌الاسلام رفیعی از دیگر ویژگی‌های آن حضرت را سنت شکنی و تعصب شکنی دانست و گفت: یکی از تعصبات آن زمان این بود که می‌گفتند پدران ما مشرک بودند و ما هم به دین آنها هستیم در چنین جامعه‌ای حضرت خدیجه سنت‌ها را شکست. بسیاری به دلیل ازدواج با حضرت محمد ایشان را مزمت می‌کردند به خصوص اینکه ایشان ثروت و جمال زیادی داشتند. ایشان با پیامبر ازدواج کرد، مهریه‌آش را خودش داد و خانه‌اش را هم به پیامبر داد. تمام زندگی پیامبر در خانه خدیجه بود.
وی ادامه داد: وقتی بعد از چند سال مکه فتح شد بسیاری منتظر بودند پیامبری که ابوسفیان‌ها و ابوجهل‌ها را شکست داد در مکه کجا می‌رود و دیدند پیامبر کنار قبر خدیجه خیمه زد و آنجا سکنی کرد.
حجت‌الاسلام رفیعی مدیریت آن حضرت در جامعه‌ای که برای زن هیچ حسابی باز نمی‌کند را نیز یادآوری کرد و گفت: او یک کارآفرین و مدیر اقتصادی است. ده‌ها نیرو و کارگزار دارد، خود پیامبر هم زمانی جزو همین کارگزاران بود. این شخصیت در چنین شرایطی مجموعه بزرگی را در حجاز تحت پوشش قرار داده بود. در سال رفع موانع تولید حضرت خدیجه (س) یک الگو است.
وی نکته بعدی در زندگی حضرت را ایثار عنوان و اظهار کرد: ایثار کار هر کسی نیست بالاترین معرفت و ارزش است. ایثار این است که مالت را بدهی و خودت بدون آن زندگی کنی. اینکه بخشی را بدهی با بخش دیگر زندگی کنی انفاق است. ایثار کاری است که حضرت زهرا(س) کرد و سه شب افطارش را به فقیر و مسکین و اسیر داد و خود با آب افطار کرد. ایثار ایشان به حدی بود که تمام ثروتشان را دادند و کار به جایی رسید که در شعب ابوطالب بر روی زمین می‌خوابید و عزیزترین فرزندش حضرت زهرا(س) را بر روی حصیری بزرگ می‌کرد.
امیرمومنان را هم خدیجه کبری بزرگ کرده‌اند
حجت‌الاسلام رفیعی خاطرنشان کرد: ایشان بانویی است که خدا به طور مکرر به او سلام می‌رساند و پیش ملائکه به او مباحات می‌کرد. ایشان مادر 12 امام است امیرمومنان را هم خدیجه کبری بزرگ کرده‌اند. شخصیتی که در زیارت نامه همه ائمه می‌گوییم « السَّلَامُ عَلَیکَ یابْنَ خَدِیجَه الکُبّرَی».
وی در پایان سخنانش گفت: ایشان مرکز حیا، مرکز رضا، کانون وفا، کانون ایثار، کانون بندگی و از همه مهم‌تر دارای فراستی است که نور نبوت را در پیامبر مشاهده کرد و بدون تردید به پیامبر ایمان آورد ویک تنه در مقابل تمام کفر ایستاد. همه ما مدیون تلاش خدیجه کبری هستیم و بیش از این حرف‌ها باید از ایشان تجلیل کنیم اما ایشان همچنان مظلوم است.